Hoofd & lijf

Hoe ontstaat stress?

Gijs, 9

Het lijkt soms wel of iedereen stress heeft tegenwoordig! Maar wat is stress eigenlijk en hoe ontstaat het?

Uit de oertijd

Stress is de spanning die in je lichaam ontstaat als reactie op een heftige gebeurtenis of verandering in je leven. Die voelt op dat moment eventjes te groot voor je; je hebt het gevoel dat je de controle verliest.

Zo’n stressreactie stamt al uit de oertijd en is een hele normale en nuttige reactie van je lichaam. Als je brein gevaar bespeurt, stuurt het automatisch allerlei signaalstofjes naar je lichaam om dat klaar te maken voor actie. Je hart gaat sneller kloppen, je spieren spannen zich aan en je wordt superalert.

Je bent dan voorbereid om te vechten of te vluchten. Vandaar dat dit ook wel de vecht- of vluchtreactie wordt genoemd. Stond je vroeger oog in oog met een leeuw of dreigde een rivier te overstromen, dan was je in staat snel te doen wat je moest doen. Superhandig, toch?

Lekke band

Tegenwoordig is dat heel anders. Mensen krijgen nu vooral stress van te volle agenda’s, onverwachte dingen, onzekerheid en het willen voldoen aan verwachtingen van anderen. Zo kun je stress krijgen als je een lekke band hebt of als je een spreekbeurt moet houden. Ook kun je behoorlijk gestrest raken als je gaat verhuizen, als je ontdekt dat iemand die je goed kent ziek is of als je geldproblemen hebt.

Lekke band

Foto: Erik Mclean via Pexels

Die dingen zijn allemaal niet levensbedreigend; je hoeft niet te vechten of te vluchten. Toch geven ze je stress. Dat komt doordat je nog met dat oeroude stresssysteem zit opgescheept. Duurt de stress te lang, dan kun je er zelfs ziek van worden.

Zeg dus vooral tegen jezelf: 'Relax, er staat geen leeuw voor je.'

Beantwoord door Judith Neimeijer