Wat is beter voor het milieu: begraven of cremeren?

Per jaar overlijden er in Nederland zo’n 170.000 mensen; dat zijn er gemiddeld 465 per dag. Daarvan wordt tegenwoordig twee derde gecremeerd. De meeste mensen denken er niet over na, maar zo’n uitvaart heeft best veel invloed op het milieu. Wat is dan beter: begraven of cremeren?

CO₂-uitstoot

Die vraag is niet zo makkelijk te beantwoorden, want er spelen veel dingen een rol. Zo is het energieverbruik bij cremeren behoorlijk hoog. Een gemiddelde crematie slurpt zomaar 60 kubieke meter aardgas. Met die hoeveelheid kun je je huis in de winter ongeveer een week verwarmen.

Verder blijkt uit een TNO-rapport uit 2014 dat bij een crematie gemiddeld 208 kilo van het broeikasgas CO₂ vrijkomt. Bij een begrafenis is dat minder dan de helft: 95 kilo CO₂.

Niet zoveel verschil

Maar een graf neemt weer veel ruimte in. Zeker op drukke plaatsen zoals in een stad is dat natuurlijk niet zo handig.

Dan zijn er nog andere dingen waar je rekening mee moet houden. Denk aan de uitstoot van schadelijke stoffen, de vervuiling van water en de aantasting van de ozonlaag. Tel je alles bij elkaar op, dan zit er niet zo veel verschil tussen begraven of cremeren.

Eigen keuzes

'Wat de invloed van je uitvaart is op je omgeving, hangt voornamelijk af van de keuzes die je maakt’, zegt Eva Froger van GreenLeave, een stichting die zich inzet voor duurzamere uitvaarten.

Zo maakt het uit van welke materialen de kist is gemaakt. Komt het hout uit het buitenland en is de kist gelakt? Zijn er metalen grepen op geplaatst? Is de bekleding gemaakt van synthetische stoffen? Daar zijn allemaal duurzamere oplossingen voor te bedenken.

Elektrische oven

Het maakt ook uit wat voor spullen de overledene meekrijgt in de kist. En kies je voor een marmeren grafsteen die helemaal uit India komt of een zwerfkei uit Nederland?

Sommige moderne crematieovens zijn al elektrisch en hergebruiken de warmte. Dat scheelt een hoop.

Maar de allergrootste belasting voor het milieu is opvallend genoeg de rouwstoet en het vervoer van bezoekers, zo concluderen onderzoekers van de TU Delft in 2005. Vaak zijn de afscheidsbijeenkomst, de begrafenis of crematie en de condoleance op verschillende plaatsen en moeten alle genodigden er met de auto naar toe. Dat zijn veel kilometers bij elkaar!

Resomeren of composteren

Wil je echt zo klimaatneutraal mogelijk van de aarde verdwijnen, dan zou je moeten kiezen voor ‘resomeren’ of ‘humaan composteren’. Deze methodes lijken op milieugebied beter te scoren.

Bij resomeren wordt het lichaam in een soort tank met vloeistof gelegd. Binnen een paar uur is het volledig afgebroken.

Bij composteren wordt het lichaam van de overledene in een afgesloten cabine met stro en hooi langzaam omgezet in aarde waar planten goed op groeien. Op dit moment mag dat nog niet in Nederland, in de toekomst waarschijnlijk wel.