Wiskunde & natuurkunde

Waarom stuitert een bal als je hem op de grond laat vallen?

Adhiti, 5

De zwaartekracht trekt alles naar beneden, zeggen natuurkundigen. Daarom zweef je nu niet in de lucht. Maar waarom stuitert een vallende bal dan omhoog in plaats van braaf op de grond te blijven liggen?

Geplette bal

Alles wat beweegt, heeft energie. Als een vallende bal tegen de grond botst, is die energie niet opeens verdwenen. De bal kan niet zomaar stil blijven liggen. Er moet iets gebeuren.

Smijt je bijvoorbeeld een holle glazen bol op een betonnen vloer, dan zal het overschot aan energie het glas in scherven doen breken die alle kanten op vliegen.

Gooi je een bal deeg op de grond, dan laat het energieoverschot de bal van vorm veranderen. Hij raakt geplet en blijft liggen.

Omgekeerde richting

De meeste ballen om mee te spelen, barsten niet en veranderen ook niet in een pannenkoek. Ze zijn zo gemaakt dat ze veerkracht bezitten. Ook een elastiekje heeft veerkracht. Hoe harder je daaraan trekt, hoe harder het terugschiet naar zijn eigen vorm.

Botst een veerkrachtige bal tegen de grond, dan zal die door het overschot energie tijdelijk van vorm veranderen. Dat zie je meestal niet, want het gebeurt heel snel: de bal raakt eventjes geplet.

Stuiterende tennisbal

Foto: ScienceLuxembourg

Hoe platter zo'n bal wordt, hoe harder hij zal terugschieten naar zijn ronde vorm. En dat kan maar op één manier: door weg te bewegen van de harde grond. Omhoog dus!

Zo zorgt veerkracht ervoor dat de beweegrichting van de bal omdraait. En dat noemen we stuiteren.

Beantwoord door Sebastiaan van de Water