Hoofd & lijf

Waarom lees je soms over fouten heen?

Lotus, 8

Soms lees je een brief of een opstel wel tien keer na… en dan nog staat er een spelfout in. Hoe kan dat toch?

Hoe voorspelbaar en hoe vaak?

Er zijn allerlei redenen waarom je fouten over het hoofd kunt zien. Misschien let je even niet op. Of misschien heb je te veel haast. Maar zelfs als je echt je best doet, kun je fouten missen.

Volgens taalkundige Dominiek Sandra van de Universiteit Antwerpen spelen twee dingen daarbij een belangrijke rol. Eén: hoe voorspelbaar zijn de woorden in de tekst? En twee: hoe vaak komen de woorden voor in onze taal?

Net ietsje anders

Tijdens het lezen kun je vaak al raden welke woorden er gaan komen. In je hoofd heb je dan al een beeld van die woorden. Dat beeld kan zó duidelijk zijn, dat het niet opvalt wanneer de geschreven woorden toch net ietsje anders zijn.

‘Dat is vooral zo bij een tekst die je zelf hebt geschreven', zegt Sandra. ‘Want dan weet je natuurlijk nóg beter welke woorden er komen.’

Bekende woorden

Uit onderzoek van Sandra blijkt bovendien dat we spelfouten in werkwoorden die vaker voorkomen sneller missen dan spelfouten in werkwoorden die minder vaak voorkomen. Populaire woorden komen je snel bekend voor. Daardoor mis je de fouten die erin kunnen staan.

Hopelijk heb je in dit antwoord geen fouten gevonden. Maar anders weet je nu precies waarom wij ze gemist hebben…

Beantwoord door Rik Peters