Waarom kun je op aarde niet zweven zoals in het heelal?

Laten we vooropstellen: het is maar wát fijn dat je op aarde niet zweeft zoals in het heelal. Want als jij zou zweven, zouden ook alle tafels en stoelen zweven, en je broodtrommel, en je bed... En dan zou het lastig zijn om een beetje normaal de dag door te komen. Wel zo prettig dus dat alles op zijn plek blijft. Maar waarom is dat eigenlijk zo?

Steeds minder sterk

De aarde trekt aan jou (en aan al je spullen) via de zwaartekracht. Dat is een aantrekkingskracht afkomstig van alle voorwerpen die iets wegen. Of, zoals een natuurkundige zou zeggen: van alle voorwerpen met massa.

De planeet aarde heeft veel massa. Daardoor voelen we haar zwaartekracht zo duidelijk. Die houdt je stevig met je voeten op de grond.

Hoe verder je je van een zwaar voorwerp vandaan bevindt, hoe zwakker de aantrekkingskracht die je voelt. Als je de ruimte in vliegt met een raket, wordt de zwaartekracht van de aarde dus steeds minder sterk. Daardoor kun je ver van de aarde wél zweven.

Constant vallen

Misschien heb je weleens foto’s van astronauten in het ruimtestation ISS gezien. Die zweven ook. Alleen: deze astronauten zijn eigenlijk helemaal niet zo ver van de aarde. Het ISS vliegt namelijk op een hoogte van ‘maar’ 420 kilometer. Hoe kunnen deze astronauten dan zweven?

Nou, het ruimtestation draait rondjes om de aarde. De zwaartekracht van de aarde trekt het station en alles erin (dus ook astronauten) naar beneden. Maar doordat het ISS ook heel snel vooruit vliegt, crasht het niet op de aarde. In plaats daarvan valt het steeds ‘langs’ de planeet. Het is dus eigenlijk constant aan het vallen – maar mist de aarde keer op keer.

In zo’n vrijevalsituatie voel je nergens druk op je lichaam, zoals je die wel voelt wanneer je in een stoel zit of op de aardbodem staat. Het voelt daardoor alsof er geen zwaartekracht is. Je bent gewichtloos, net zoals je diep in de ruimte zou zijn.