Hoofd & lijf

Waarom kun je onder water niet ademhalen?

Eva, 12

Hoe heerlijk zou het zijn om een uur lang te duiken zonder een snorkel te hoeven dragen! Waarom kunnen we dat eigenlijk niet?

Longblaasjes

Wij mensen gebruiken onze neus en mond om adem te halen. Wanneer we een teug lucht naar binnen laten, reist die door onze luchtpijp naar de longen. Vanaf daar gaat de lucht door steeds kleiner en kleiner wordende luchtwegen totdat de longblaasjes zijn bereikt.

In deze zakjes wordt zuurstof uit de lucht gehaald en aan je bloed afgegeven. Tegelijkertijd wordt koolstofdioxide via de longblaasjes uitgeademd. Gelukkig maar, want als er te veel van dit gas in je lichaam blijft zitten, kan dat vervelende gevolgen hebben.

Kieuwen

In slootjes, zeeën en oceanen is het zuurstof opgelost in het water. Vissen halen dit er met hun kieuwen uit. Die bevinden zich aan het einde van de mondholte en bestaan uit allerlei plaatjes die vol zitten met bloedvaatjes. Als het water langs deze plaatjes stroomt, reist de zuurstof via de bloedvaatjes door de rest van het lichaam. Koolstofdioxide verlaat het vissenlijf via diezelfde plaatjes.

Kieuwen

Nee, deze vis is niet gewond. Het rode dat je ziet, is zijn kieuw! Foto: © Guitardude012/CC BY 3.0

Mensen hebben geen kieuwen. Daardoor kunnen we geen zuurstof uit het water opnemen zoals vissen doen. Na een duik moeten we toch echt weer snel naar boven zwemmen om adem te halen.

Spuitgaten

Walvissen en dolfijnen moeten trouwens ook naar boven om een teug lucht in te nemen. Net als wij hebben die namelijk longen en geen kieuwen. Verder vind je op hun kop geen neus, maar een of meerdere spuitgaten. Hierdoor ademen deze dieren in en uit.

Wel houden walvissen en dolfijnen het een stuk langer uit onder water dan mensen. Hun longen kunnen namelijk – onder andere doordat ze meer longblaasjes bevatten – langer zuurstof vasthouden. Het record is 3 uur en 42 minuten! En dat zonder snorkel of zuurstoftank.

Beantwoord door Naomi Vreeburg