Waarom heeft een koe vier spenen?

Een koe krijgt meestal één kalfje per worp, maar haar uier bestaat uit vier spenen. Dat zijn er dus een paar te veel, toch?

Griekse regel

Meer dan tweeduizend jaar geleden merkte Aristoteles, een wetenschapper uit Griekenland, dit ook al op. Hij stelde een regel op: zoogdieren hebben twee maal zoveel spenen als het aantal kinderen dat ze per nest krijgen. Zo zijn er genoeg spenen aanwezig voor als ze tóch een keer een groter aantal baby’s krijgen.

Er zijn uitzonderingen op deze regel, waaronder de naakte molrat. Dit knaagdier heeft 'maar' 12 tepels, terwijl het wel 28 jongen per nest kan krijgen.

Koeien houden zich ook niet helemaal aan de regel van Aristoteles. Ze hebben niet twee-, maar viermaal zoveel spenen als het aantal kalfjes dat ze meestal krijgen. Waarom is dat zo?

Zware boodschappentas

Als je ooit een pasgeboren kalfje hebt gezien, weet je dat het al meteen erg groot is. Zo'n dier moet dan ook veel melk drinken.

Een koe heeft alleen niet zoveel ruimte in haar buik voor een grote melkopslag. Die ruimte is namelijk al gevuld met vier magen. Daarom hebben ze een uier aan de buitenkant van hun lichaam, waar ze melk in kunnen bewaren.

Maar zo’n grote uier aan je buik is natuurlijk hartstikke zwaar. Daarom is de uier van een koe opgedeeld in vier delen, die kwartieren worden genoemd. Dit helpt het gewicht beter te verdelen, denken onderzoekers.

Vergelijk het met het dragen van een boodschappentas. Het voelt veel minder zwaar om vier kleine tasjes te dragen dan één grote tas.

Twee in plaats van vier

De uiers van bijvoorbeeld een geit zijn veel kleiner en lichter. Haar uier bestaat dan ook uit maar twee kwartieren. Daardoor heeft dit dier ook maar twee spenen, in plaats van de vier exemplaren die we onder koeien zien hangen.