Hoofd & lijf

Waarom blijven mensen vragen stellen?

Mara, 10

Kinderen, maar ook grote mensen stellen vragen. Dat gaat altijd maar door. Maar waarom doen we dat eigenlijk?

Op verkenning

Mensen zijn van nature nieuwsgierig. We willen weten hoe dingen werken en waarom dingen zijn zoals ze zijn, en we willen meer begrijpen van de wereld om ons heen.

Dat is ook niet zo gek, want die eigenschap zorgt ervoor dat we op verkenning uit gaan, risico’s nemen en belangrijke ontdekkingen kunnen doen. Door nieuwsgierig te zijn, leren we nieuwe dingen, doen we nieuwe ervaringen op en ontwikkelen we ons. Het zorgt ervoor dat baby’s leren lopen en kinderen opgroeien tot zelfstandige volwassenen. Onze nieuwsgierigheid helpt ons dus te overleven.

Ontbrekende puzzelstukjes

Waardoor wordt die nieuwsgierigheid aangewakkerd? We vroegen het Lieke van Lieshout, die aan de Radboud Universiteit onderzoek deed naar nieuwsgierigheid. Zij legt uit dat je vooral nieuwsgierig wordt als je je bewust wordt van de ‘gaten in je kennis’. Dit zijn puzzelstukjes die je nog mist om een goed beeld te kunnen vormen van de wereld om je heen.

Als je biologieleraar bijvoorbeeld vraagt ‘wat is het enige zoogdier dat niet kan springen?’, dan zul je vast heel erg nieuwsgierig zijn naar het antwoord. Als je het antwoord weet (een olifant!), hoef je niet meer nieuwsgierig te zijn. De puzzel is af, toch?

Vragen stellen

Foto: Katerina Holmes via Pexels

Méér nieuwe vragen

Wat dan vaak gebeurt, is dat deze nieuwe kennis weer zorgt voor nieuwe vragen. Dat komt doordat je je bewust wordt van andere gaten in je kennis: dingen die je nog niet weet, zoals waaróm een olifant niet kan springen. ‘Heeft dat met z’n gewicht te maken?’ Nee, het blijkt dat z’n gewrichten te stijf zijn om te springen.

Ook dit puzzelstukje kan weer nieuwe vragen oproepen, zoals ‘Hoe zitten die gewrichten dan in elkaar?’. Elk nieuw stukje kennis kan ons dus bewust maken van andere dingen die we nog niet weten. Zo blijven we nieuwsgierig. Dit zal ervoor zorgen dat mensen vragen blijven stellen om meer en meer te weten te komen over een bepaald onderwerp.

Verschillende puzzels

Niet iedereen is trouwens nieuwsgierig naar dezelfde puzzelstukjes, omdat niet iedereen dezelfde voorkennis en interesses heeft. Anders gezegd: we zijn allemaal verschillende puzzels aan het leggen.

Beantwoord door Judith Neimeijer